Gmina Osięciny

Gmina zlokalizowana jest przy trakcie łączącym Brześć Kujawski i Radziejów – dwa ośrodki w obrębie Kujaw odgrywające istotną rolę już od wczesnego średniowiecza sprawia, że historia tych ziem zawsze pozostawała z nimi w bliskim związku. Istotną rolę odgrywała również bliska lokalizacja Włocławka, od XII w. Stolicy biskupstwa.

Charakterystyka Gminy

Obszar gminy Osięciny leży w południowej części województwa kujawsko-pomorskiego i północno-wschodniej części powiatu radziejowskiego. W wewnętrznym podziale administracyjnym powiat dzieli się na jednostki samorządowe. Gmina Osięciny jest jedną z 7 gmin powiatu radziejowskiego.

Wpisani w dzieje Osięcin i okolic

W czasie okupacji hitlerowskiej diecezja włocławska straciła 220 kapłanów tj. ponad 50% duchowieństwa. W tej liczbie znaleźli się dwaj kapłani z Osięcin: ks. proboszcz Wincenty Matuszewski i ks. prefekt Józef Kurzawa. Zamordowani zostali w bestialski sposób w nocy z 23 na 24 maja 1940 r.

KOMUNIKATY

Ważna Informacja !

W dniu 30 marca 2024r. (sobota) Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych przy ul. Stacja PKP będzie nieczynny.

więcej komunikatów »

1860-05-16

Maj 27, 2020

Na polecenie Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych w dnia 16 maja 1860 r. został sporządzony przez burmistrza Karola Pawłowskiego opis statystyczny miasta Osięcin. W 1860 r. miasto Osięciny położone było w guberni warszawskiej, powiecie włocławskim, okręgu włocławskim, dekanacie brzeskim i należało do parafii rzymsko – łacińskiej w Osięcinach. Przez miasto przechodził trakt pocztowy z Włocławka do Radziejowa. Trakt był zwykłą drogą bardzo trudną do przebycia na wiosnę i jesienią z uwagi na ciężką ziemię. W 1852 r. przez Osięciny dwukrotnie przeszła epidemia cholery i zabrała czwartą część ludności. W 1853 r. Józef hr. Skarbek wszystkich osiadłych w mieście rolników przeniósł do erygowanej przez siebie wsi Karolin i tam osiedlił wydzielając im wieczyście oczynszowanych 155 mórg nowopolskich i 144 prętów. W 1860 r. obszar miasta Osięciny wynosił ogółem 9 mórg i 142 pręty.

W układzie przestrzennym Osięcin oprócz Rynku, gdzie z bardziej okazałych budynków znajdował się kościół uznany w okolicy jako najlepszy, plebania, dwie oberże i duży budynek Magistratu oraz murowany budynek aresztu policyjnego wystawiony kosztem kasy miejskiej była ulica Włocławska (obecnie także ulica Włocławska), przy której znajdowała się stacja pocztowa i okazała, murowana stajnia dla ogierów rządowych, ulica Piotrkowska (obecnie ulica Kościuszki), przy której znajdowała się murowana boźnica żydowska, ulica Radziejowska (obecnie południowa ściana Placu Wolności i część ulicy Kilińskiego) i ulica Służewska (obecnie ulica Marszałka Rataja). Na wyżej wymienionych ulicach znajdowało się murowanych domów mieszkalnych parterowych – 27, murowanych domów mieszkalnych jednopiętrowych – 1 i drewnianych domów mieszkalnych – 16. W 1860 r. w Osięcinach było 607 mieszkańców, z tego mężczyzn – 298 i kobiet – 309. W ogólnej liczbie mieszkańców wyznania rzymsko – katolickiego było – 329, ewangelików – 15 i starozakonnych – 263. W Osięcinach był Magistrat, Urząd Wójta Gmin, Ekspedytor Pocztowy, Dozór Boźniczy, proboszcz i nauczyciel szkoły elementarnej.

Burmistrz Karol Pawłowski stwierdził, że miasto Osięciny nie miało możliwości rozwoju. Na zastój gospodarczy między innymi wpłynęło przygraniczne położenie miasta, a tym samym zakaz osiedlania się Żydów. Ważnym powodem było również sąsiedztwo pobliskich miast tamujących rozwój Osięcin. Naczelnik Powiatu Włocławskiego, Radca Kolegialny Benedykt Meerfeldt i Pomocnik Starszy, Radca Dworu Franciszek Brzeziński na końcu otrzymanego opisu zrobili uwagę: “Targi i jarmarki utrzymują miasto – gdyby nie wpływające z nich zarobki istnieć by nie mogły. Położenie Osięcin tego jest rodzaju, że w przyszłości żadnej nie przedstawia rękojmi wzrostu”. To ostatnie stwierdzenie pewnie bardzo wpłynęło na to, że kilka lat później Osięciny straciły prawa miejskie.

 


Źródła:

xxx – M. Gruszczyńska, J. Poraziński, Opis statystyczny z dnia 4/16 maja 1860 r. sporządzony przez burmistrza miasta Osięcin, [w:] Opisy miast Kujaw wschodnich z 1860 r., (Gubernia Warszawska),Warszawa 2002, s.70-74.

 

Jan Cybertowicz

Skip to content